اندومتریوز؛ دردی که باید جدی بگیرید - بلاگ پو

درد های طبیعی و درد های خطرناک

درد های قاعدگی در حد متعادل طبیعی است که به دلیل ترشح موادی به اسم پروستاگلندین در این دوران رخ می دهد، چون رحم احتیاج به انقباض هایی دارد که خون قاعدگی خارج گردد، پروستاگلندین ترشح و منجر به انقباض های رحمی می گردد که درد را به دنبال دارد. این درد ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد. گاهی اوقات می بینید در بعضی افراد خیلی خفیف است و در حدی که با استراحت بهتر می شوند و احتیاجی به مصرف دارو نیست.

بعضی از خانم ها هم تا 48 ساعت یا سه روز اول به تناوب احتیاج به مصرف مسکن در حد محدود دارند. این ها را درد های طبیعی در نظر می گیریم، اما دردی که شدت آن زیاد باشد، مسکن های معمولی مثل مفنامیک اسید، ژلوفن و ... جوابگوی آن نباشد و بیش از سه روز طول بکشد، مثلا در تمام دوران قاعدگی، ممکن است ناشی از اختلال هایی به نام آندومتریوز باشد که برای تشخیص آن باید لاپاروسکوپی انجام داد. اگر اندومتریوز وجود داشته باشد نه تنها با لاپاروسکوپی تشخیص داده می گردد بلکه حین این کار، می توان اندومتریوز را تا حدودی درمان هم نمایند.

دلایل تشدید درد

هنوز در رابطه با اندومتریوز مسائل ناشناخته زیادی وجود دارد. نظریه ای که در حال حاضر مطرح شده همانی است که در قسمت قبل شرح دادم، اما ممکن است اختلال هایی به صورت مادرزادی یا ژنتیکی وجود داشته باشد که در بعضی خانم ها این حالت دیده می گردد؛ بنابراین دلایل اصلی می تواند در اثر ژنتیک یا برگشت خون قاعدگی باشد، اما این موضوع که چطور این سلول ها به خارج از حفره رحم راه پیدا می نمایند، هنوز یک موضوع ناشناخته است.

اندومتریوز چیست؟

رحم دارای یک پوشش داخلی است که بعد از آن عضلات و در لایه سوم، پوشش خارجی رحم واقع شده است که اندومتر نامیده می گردد. هر ماه حین قاعدگی ریزش می نماید و بعد از اینکه قاعدگی تمام می گردد، سلول ها رشد می نمایند و بار دیگر پوشش داخلی را می سازند، اما عضلات یا پوشش بیرونی رحم هیچ تغییری نمی نمایند. تنها اندومتر است که این خاصیت را دارد که در سیکل قاعدگی ریزش کند و دوباره ساخته می گردد.

اگر سلول های پوشش داخلی، به نوعی به خارج از رحم راه پیدا نمایند، ممکن است به وسیله برگشت خون قاعدگی به وسیله لوله های رحمی به داخل لگن یا در اثر جراحی حین سزارین سلول ها به بیرون از رحم منتقل شوند. در این موارد سلول ها در محیطی خارج از حفره داخلی رحم کاشته می شوند که به آن اندومتریوز می گویند. وقتی این سلول ها در اطراف رحم، لوله ها، تخمدان ها، مثانه یا انتهای روده بزرگ کاشته شوند، منجر به درد های زیاد دوران قاعدگی می شوند.

راه های تشخیص

اندومتریوز را به هیچ وجه با سونوگرافی یا عکس های متفاوتی که به وسیله رادیولوژی انجام می گردد، نمی توان تشخیص داد. تنها راه تشخیص آن لاپاراروسکوپی و دیدن مستقیم نقاط اندومتریوز در داخل لگن یا اطراف تخمدان هاست. گاهی اوقات بعضی زنان دچار نازایی هستند، اندومتریوز چسبندگی هایی را در اطراف لوله ها و تخمدان های شان ایجاد نموده است که منجر به نازایی شده و این افراد با تشخیص نازایی، لاپارسکوپی می شوند و آن وقت است که اندومتریوز در آن ها تشخیص داده می گردد.

باز هم تاکید می کنم به غیر از لاپارسکوپی روش تشخیص قطعی دیگری وجود ندارد. درد های شدید غیرمعمول یا افرادی که نازایی دارند، پزشک را مشکوک به وجود این بیماری می نماید. حین لاپاراسکوپی نیز می توان با دستگاه کوتر نقاطی که در اثر سلولا های اندومتر چسبندگی پیدا نموده اند سوزاند و تا حدودی اندومتریوز را درمان کرد. این دستگاه بافت ها را می سوزاند و در جراحی های مختلف برای بند آوردن خونریزی ها هم استفاده می گردد. دستگاه کوتر مثل مداد یا سوزنی است که با حرارت روی سلول ها قرار می گیرد و آن ها را می سوزاند. بعد از این کار، به بیمار دارو های هورمونی می دهند تا سلول ها دوباره رشد ننمایند و درمان بیمار کامل گردد.

دردسر کیست های شکلاتی

این ها خود به خود از بین نمی فرایند. کیست هایی که در آن ها مایع شفاف دیده می گردد، خود به خود یا با مصرف دارو های جلوگیری از بارداری در صورتی که اندازه آن ها خیلی بزرگ نباشد یعنی زیر 5 سانتی متر باشد، از بین می فرایند، اما اندومتریوما حتی اگر اندازه کوچکی هم داشته باشد، خود به خود از بین نمی رود و تا وقتی که درد یا مشکل نازایی برای مریض ایجاد ننموده باشند یا اندازه بزرگی نداشته باشند، اقدامی برای جراحی صورت نمی گیرد، اما اگر ببینیم خانمی درد های زیادی دارد، کیست بزرگی دارد یا دچار ناباروری شده، کیست را با لاپارسکوپی یا جراحی باز از داخل تخمدان خارج می کنیم.

کیست های شکلاتی

کیست های شکلاتی در واقع همان اندومتریوز منتهی در داخل تخمدان هستند؛ یعنی داخل تخمدان، کیست هایی واقع شده است که داخل کیست ها خون مانده ای به رنگ قهوه ای وجود دارد و به آن ها اندومتریوما گفته می گردد. در واقع آن ها همان اندومتریوزی هستند که به صورت یک محیط پوشیده شده همچون کیست در داخل تخمدان به وجود می آیند و، چون اندومتر ها مثل دوران قاعدگی خونریزی ایجاد می نمایند، خون ها در داخل کیست جمع می گردد و وقتی در داخل کیست می ماند به رنگ قهوه ای در می آید، در نتیجه به آن کیست شکلاتی می گویند، اما نام علمی آن اندومتریوما است.

درد مجرد ها و متاهل ها

مجرد یا متاهل بودن تفاوت زیادی ندارد، اما با افزایش سن و ترشح مداوم سیکل به سیکل استروژن، اندومتریوز پیشرفت می نماید و تعداد سطح یا مقدار آن در سنین بالاتر علائم خود را نشان می دهد. در بیشتر مواقع بعد از 20 سالگی این علائم را می بینیم و قبل از این سن، کمتر شاهد نشانه های اندومتریوز هستیم.

فراگیری بیماری

این بیماری شناخته شده است و در طب زنان یا مامایی یک بیماری شناخته شده در میان زنان به شمار می رود، اما میزان شیوع آن در جوامع مختلف و سنین مختلف، متفاوت است. به هر حال اندومتریوز یکی از مهم ترین علل درد های دوران قاعدگی است و درصد بالایی از ناباروری های ناشی از فاکتور زنانه به دلیل اندومتریوز هستند.

توصیه های پیشگیرانه

پیشنهاد من این است که زنان متاهل در هنگام قاعدگی مراقبت بیشتری از نظر بهداشتی انجام دهند. مقاربت در دوران قاعدگی نداشته باشند، چون خود این موضوع می تواند عاملی باشد که خون قاعدگی از لوله ها وارد لگن گردد، اما بیشتر از این نمی توان توصیه دیگری کرد، چون موضوعی است که خود به خود در بدن به وجود می آید و زنان نمی توانند پیشگیری زیادی در این باره انجام دهند. در حدی که زنان رعایت بهداشت را انجام دهند، چکاپ های مربوط به پاپ اسمیر و مراقبت های زنان را انجام دهند، کفایت می نماید و بیش از این کار دیگری از خود فرد بر نمی آید.

لزوم معرفی اندومتریوز به زنان

حدود 176 میلیون زن در سراسر دنیا و یک نفر از هر 10 زن در آمریکا از اندومتریوز رنج می برند. بیماری که به گزارش بنیاد اندومتریوز آمریکا بافت مشابه با پوشش رحم، خارج از رحم رشد می نماید؛ در نقاطی مثل حفره های لگن، اما گاهی اوقات روی مثانه، روده، آپاندیس و سایر قسمت های بدن نیز این بافت ها به وجود می آید. این موضوع می تواند باعث درد های شدید در دوران قاعدگی، اختلالات روده ای و ادراری، حالت تهوع و استفراغ، خستگی مزمن، درد مفاصل، درد در هنگام رابطه جنسی و ناباروری را گردد.

بر اساس آمار این بنیاد، بعضی از زنان تا قبل از تصمیم به بارداری متوجه نمی شوند که اندومتریوز دارند. تقریبا 40-30 درصد زنان مبتلا به اندومتریوز با ناباروری مشکل دارند. با این حال، مطالعات نشان داده است که پس از عمل جراحی برای درمان اندومتریوز، باروری ممکن است بهبود یابد. همچنین به گفته هافینگتن پست اندومتریوز در سراسر دنیا به طور جدی شناسایی نشده، به عنوان مثال در استرالیا نخستین باری که یک زن درد های دوران قاعدگی را تجربه می نماید، به طور متوسط هفت سال طول می کشد تا اندومتریوز تشخیص داده گردد.

الیزابت فرل، یک متخصص زنان نیز با بیان این که در بسیاری از موارد وقتی یک زن برای درد های عادت ماهانه به دکتر مراجعه می نماید، به او گفته می گردد که این درد ها طبیعی است و باید با آن ها کنار آمد؛ بنابراین اولین گام برای تشخیص اندومتریوز این است که درد ها را طبیعی ندانیم، به خصوص وقتی که درد ها با روش های سنتی یا مسکن ها بهتر نمی شوند.

او توصیه نموده است که اگر زنی به خاطر درد نتواند زندگی روزانه خود را مدیریت کند، کیفیت زندگی اش کم گردد، نتواند مطالعات خود را انجام دهد و حتی اگر به کار بپردازد، اما بهره وری او پایین باشد، به حد کافی دلیل دارد که بگوید: باید کاری انجام گردد. من می خواهم به کسی که متخصص اندومتریوز است، مراجعه کنم. یکی دیگر از دلایلی که تشخیص این بیماری را در زنان طولانی می نماید این است که اندومتریوز در زنان مختلف، متفاوت است.

bestcanadatours.com: مجری سفرهای کانادا و آمریکا | مجری مستقیم کانادا و آمریکا، کارگزار سفر به کانادا و آمریکا

asiaro.ir: سفر به آسیا و کشورهای شرق آسیا، آسیای مرکزی و خاورمیانه

thailandro.ir: سفر به تایلند با همه خوشی ها و تفریحات هیجان انگیز